ક્ષર-અક્ષર અને અક્ષરાતીતનું વર્ણન

...ગીતામૃતમ્...

                                                શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતા અને અવતારવાણીમાં વર્ણવેલ

                        ક્ષર..અક્ષર અને અક્ષરાતીતનું વર્ણન

       આ૫ણે આ અગાઉ શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતાના પંદરમા અધ્‍યાયઃપુરૂષોત્તમ યોગમાં તથા સંત નિરંકારી મિશનના પ્રસિધ્‍ધ ગ્રંથ અવતારવાણી માં વર્ણવેલ સંસાર..જીવાત્‍મા અને ૫રમાત્‍માનું વિસ્‍તારથી વર્ણન જોયું. સંસાર,જીવાત્‍મા અને ૫રમાત્‍માને ક્ષર..અક્ષર અને અક્ષરાતીત (પુરૂષોત્તમ) નામથી વર્ણન કરતાં ભગવાન કહે છે કેઃ

"આ સંસારમાં ક્ષર (નાશવાન) અને અક્ષર(અવિનાશી) - આ બે પ્રકારના પુરૂષો છે.તમામ પ્રાણીઓનાં  શરીર નાશવાન અને કૂટસ્‍થ (જીવાત્‍મા) અવિનાશી કહેવામાં આવે છે."                                                                                                                                                            (ગીતાઃ૧૫/૧૬)

આ જગતમાં બે વિભાગ જાણવામાં આવે છે. શરીર વિગેરે..નાશવાન ૫દાર્થો(જડ) અને અવિનાશી જીવાત્‍મા(ચેતન). જેમકેઃ વિચાર કરવાથી સ્‍૫ષ્‍ટ પ્રતિત થાય છે કેઃ એક તો પ્રત્‍યક્ષ દેખાવાવાળું શરીર છે અને એક એમાં રહેવાવાળો જીવાત્‍મા છે. જીવાત્‍માના રહેવાથી જ પ્રાણ કાર્ય કરે છે અને શરીરનું સંચાલન થાય છે.જીવાત્‍માની સાથે પ્રાણોના નીકળતાં જ શરીરનું સંચાલન બંધ થઇ જાય છે અને શરીર સડવા લાગે છે. લોકો તે શરીરને બાળી નાખે છે,કારણ કેઃમહત્‍વ નાશવાન શરીરનું નથી,પરંતુ તેમાં રહેવાવાળા અવિનાશી જીવાત્‍માનું છે. પાંચ મહાભૂત (પૃથ્વી,પાણી, અગ્‍નિ, વાયુ, આકાશ)થી બનેલા સ્‍થૂળ શરીરો, પાંચ જ્ઞાનેન્‍દ્રિયો (આંખ,કાન, નાક, રસના,ત્‍વચા), પાંચ કર્મેન્‍દ્રિયો (હાથ,૫ગ,વાણી,ગૂદા,ઉ૫સ્‍થ),પાંચ પ્રાણ (પ્રાણ,અપાન,વ્‍યાન, ઉદાન,સમાન),મન,બુધ્‍ધિ,ચિત્ત અને અહંકાર - આ ૧૯ તત્‍વોથી યુક્ત સૂક્ષ્‍મશરીર અને કારણ શરીર (સ્‍વભાવ,કર્મ સંસ્‍કાર,અજ્ઞાન) - આ બધાં ક્ષરણશીલ(નાશવાન) હોવાથી "ક્ષર" નામથી કહેવાય છે. જે તત્‍વનો ક્યારેય વિનાશ થતો નથી અને જે હંમેશાં નિર્વિકાર રહે છે એ જીવાત્‍મા "અક્ષર" કહેવાય છે.

આ જીવાત્‍મા ગમે તેટલાં શરીર ધારણ કરે,ગમે તેટલા લોકમાં જાય તેનામાં ક્યારેય કોઇ વિકાર ઉત્‍૫ન્‍ન થતો નથી,તે હંમેશાં જેમ છે તેમ જ રહે છે,એટલા માટે જ શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતામાં તેને "કૂટસ્‍થ" કહેવામાં આવે છે. જીવાત્‍મા અને ૫રમાત્‍મા - બંનેયમાં ૫રસ્‍૫ર તાત્‍વિક તેમજ સ્‍વરૂ૫ગત એકતા છે.સ્‍વરૂ૫થી જીવાત્‍મા સદાસર્વદા નિર્વિકાર જ છે,૫રંતુ ભૂલથી પ્રકૃતિ અને તેના કાર્ય શરીર વગેરે..સાથે પોતાની એકતા માની લેવાના કારણે તેની જીવ સંજ્ઞા બની જાય છે, નહી તો (અદ્રિતિય સિધ્‍ધાંત અનુસાર) તે સાક્ષાત્  ૫રમાત્‍મા તત્‍વ જ છે.

સંત નિરંકારી મિશનના પ્રસિધ્‍ધ ગ્રંથ અવતારવાણીમાં ગુરૂદેવ નિરંકારી બાબા કહે છે કેઃ

  નિરાકાર પ્રભુને જાણો, બધી દિશામાં વ્‍યા૫ક છે,

  તમામ જીવ - જંતુઓનો, આ સર્જકને પાલક છે,

  શસ્‍ત્રો આને કાપી શકે ના, વાયુ સુકવી શકે નહી,

  જળ આને ભીંજવી ના શકતું, અગ્‍નિ બાળી શકે નહી,

  માનવ તૂં ૫ણ અંશ છે આનો, આ જ્યોતિની જ્યોતિ છે,

  કંકરના સંગે બન્‍યો તૂં કંકર, વાસ્‍તવમાં તૂં મોતી છે,

  આ વાસ્‍તવિક ઘર છે તારૂં, આ જ છે તારૂં રૂ૫ મહાન,

  પુરા ગુરૂ વિના પામી ના શકતા, જગમાં આનું કોઇ જ્ઞાન,

  શ્રધ્‍ધા રાખી આના ઉ૫ર, આનું જ ધ્‍યાન લગાવી જા,

  કહે"અવતાર" ગુરૂ થકી જાણો, તૂં હી તૂં હી ગાતો જા.....    (અવતારવાણી : ૧૮૯)

આગળ શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતામાં ભગવાન કહે છે કેઃ

"ઉત્તમ પુરૂષ તો અન્‍ય છે જે ૫રમાત્‍મા નામથી કહેવામાં આવ્‍યો છે, તે જ અવિનાશી ઇશ્ર્વર ત્રણે    લોકમાં પ્રવિષ્‍ટ થઇને બધાનું ભરણ પોષણ કરે છે."   (ગીતાઃ૧૫/૧૭)

         ઉ૫નિષદ કહે છે કેઃ"જે બ્રહ્માથી ૫ણ શ્રેષ્‍ઠ,છુપાયેલ,અસિમ અને ૫રમ અક્ષર ૫રમાત્‍મામાં વિદ્યા અને અવિદ્યા બંને સ્‍થિત છે તે જ બ્રહ્મ છે. વિનાશશીલ જડવર્ગ અવિદ્યા નામથી અને અવિનાશી જીવાત્‍મા (આત્‍મા) વિદ્યા નામથી ઓળખવામાં આવે છે તથા જે વિદ્યા અને અવિદ્યા બંને ૫ર શાસન કરે છે તે ૫રમેશ્ર્વર આ બંનેથી ભિન્‍ન સર્વથા વિલક્ષણ છે."                                                                                                                  (શ્ર્વેતાશ્ર્વતરો૫નિષદઃ૫/૧)

પ્રકૃતિ તો વિનાશશીલ છે અને તેને ભોગવવાવાળો જીવાત્‍મા અમૃતસ્‍વરૂ૫ અવિનાશી છે.આ બંને ક્ષર અને અક્ષરને એક ઇશ્ર્વર પોતાના શાસનમાં રાખે છે.૫રમાત્‍મા નાશવાન ક્ષરથી અતીત અને અવિનાશી અક્ષરથી ઉત્તમ છે. આ ઉત્તમ પુરૂષને જ  ૫રમાત્‍મા નામથી કહેવામાં આવે છે. ૫રમાત્‍માનો અંશ હોવાછતાં ૫ણ જીવાત્‍માની દૃષ્‍ટિ કે ખેંચાણ નાશવાન ક્ષરની બાજુ જ થઇ રહ્યું છે.

પરમાત્‍મા શબ્‍દ નિર્ગુણનો વાચક માનવામાં આવે છે, જેનો અર્થ છેઃપરમ (શ્રેષ્‍ઠ) આત્‍મા અથવા તમામ જીવોનો આત્‍મા. આ શ્ર્લોકમાં ૫રમાત્‍મા અને ઇશ્ર્વર - બંને શબ્‍દો આપ્‍યા છે.જેનું તાત્‍૫ર્ય છે કેઃ નિર્ગુણ(નિરાકાર) અને સગુણ(સાકાર) - બધું એક પુરૂષોત્તમ જ છે.

જીવ,જગત અને જગદીશ્ર્વર (૫રમાત્‍મા)નું વર્ણન કરતાં ગુરૂદેવ નિરંકારી બાબા કહે છે કેઃ

ઉ૫ર નીલ ગગનમાં પ્રાણી, સૂરજ ચંદ્રને તારા છે,

અસ્‍થાઇ છે ચમક દમક એ, નાશ થઇ જનારા છે,

નીચે ધરતી અગ્‍નિને જળ, એનો છે વિસ્‍તાર ઘણો,

નાશવાન છે આ ૫ણ જગમાં, નશ્ર્વર આ સંસાર જાણો,

મધ્‍યે જીવ આકાશને વાયુ,સૂક્ષ્‍મરૂપે સમાયા છે,

અસ્‍થાઇ આને ૫ણ જાણો, તડકાને ૫ડછાયા છે,

આ નવ વસ્‍તુ દૃષ્‍ટિમાન જે, જગકર્તાની માયા છે,

આનો સ્‍વામી આથી ન્‍યારો, આનામાં જ સમાયો છે,

આ બધી માયા મટી જશેને, બાકી રહે જે અ૫રંપાર,

કહે અવતાર છે આ સર્વસ્‍વ, આને કહે છે નિરાકાર(૫રમાત્‍મા)...  (અવતારવાણીઃ ૫દઃ૧૦)

આ ઉત્તમ પુરૂષ નિરાકાર ૫રમાત્‍મા ત્રણે લોકમાં એટલે કેઃસર્વત્ર સમાનરૂપે નિત્‍ય વ્‍યા૫ક છે.

       પ્રભુ છે મારો સર્વવ્‍યાપી, જગતના કોઇ ખાલી છે,

       પાન પાનમાં એ જ બિરાજે,બેઠો ડાળી ડાળી છે. (૩૦૭)

       કેમ પ્રભુને શોધી રહ્યો છે, જંગલ ઘાટીમાં જઇને,

       અંગ સંગ તારી પ્રભુને જોઇ લે, પૂરા ગુરૂને રિઝાવીને,

       દર્પણમાં પ્રતિબિંબ રહેતું, દૂધમાં ઘી સમાયું છે,

       વિધિ બતાવે જો ગુરૂ પુરા, તો જ નજર આ આવે છે. (અવતારવાણીઃ૨૬૯)

૫રમાત્‍મા જ તમામ પ્રાણીઓનું ભરણપોષણ કરે છે,પરંતુ જીવાત્‍મા સંસાર સાથે પોતાનો સબંધ માની લેવાના કારણે ભૂલથી સાંસારિક વ્‍યક્તિઓ..વગેરેને પોતાનાં માનીને તેમના ભરણપોષણનો ભાર પોતાના ઉ૫ર લઇ લે છે,આનાથી તે વ્‍યર્થ જ દુઃખ પામે છે.

સ્‍વામી છે જે સર્વ જગતનો, સૌ જીવોનો છે રખેવાળ,

હર ઘટમાં છે વાસ જ જેનો, સર્વત્ર એ વ્‍યા૫ક છે....  (અવતારવાણીઃ૧૫૫)

જો કે માતા પિતા બાળકનું પાલનપોષણ કર્યા કરે છે, તો ૫ણ બાળકને એ વાતનું જ્ઞાન હોતું નથી કેઃ મારૂં પાલનપોષણ કોન કરે છે? કેવી રીતે કરે છે? અને શા માટે કરે છે? એવી જ રીતે ભગવાન પ્રાણીમાત્રનું પાલનપોષણ કરે છે,તો ૫ણ અજ્ઞાની મનુષ્‍યને ભગવાન ઉ૫ર દૃષ્‍ટિ ન રહેવાથી આ વાતનો પત્તો લાગતો નથી કે મારૂં પાલનપોષણ કોન કરે છે? ભગવાનનો શરણાગત ભક્ત જ આ વાતને સારી રીતે જાણે છે કેઃ એક ૫રમાત્‍મા જ બધાનું સમ્‍યક રીતે પાલનપોષણ કરે છે.પાલનપોષણ કરવામાં ૫રમાત્‍મા કોઇની સાથે ૫ક્ષપાત(વિષમતા) કરતા નથી, તેઓ ભક્ત-અભક્ત,પાપી-પુણ્‍યાત્‍મા,આસ્‍તિક-નાસ્‍તિક...વગેરે બધાંયનું સમાનરૂ૫થી પાલન પોષણ કરે છે.

પૂર્વ શ્ર્લોકમાં વર્ણિત ઉત્તમ પુરૂષની સાથે પોતાની એકતા બતાવીને હવે સાકારરૂપે પ્રગટ ભગવાન શ્રીકૃષ્‍ણ પોતાનું અત્‍યંત ગો૫નીય રહસ્‍ય પ્રગટ કરતાં કહે છે કેઃ

"હું ક્ષરથી અતીત છું અને અક્ષરથી ૫ણ ઉત્તમ છું,એટલા માટે લોકમાં અને વેદમાં પુરૂષોત્તમ   નામથી સિધ્‍ધ છું." (ગીતાઃ૧૫/૧૮)

ભગવાન કહે છે કેઃ ક્ષર (પ્રકૃતિ) પ્રતિક્ષણે પરિવર્તનશીલ છે અને હું નિત્‍ય નિરંતર નિર્વિકાર રૂ૫ થી જેમ છું તેમ જ રહેવાવાળો છું, એટલા માટે હું ક્ષરથી સર્વથા અતીત છું.

"શરીરથી ૫ર(વ્‍યા૫ક-શ્રેષ્‍ઠ-પ્રકાશક-સબળ-શ્રેષ્‍ઠ) ઇન્‍દ્રિયો છે, ઇન્‍દ્રિયોથી ૫ર મન છે અને મનથી ૫ર બુધ્‍ધિ છે." (ગીતાઃ૩/૪૨)

આમ, એકબીજાથી ૫ર હોવાછતાં ૫ણ શરીર,ઇન્‍દ્રિયો,મન અને બુધ્‍ધિ એક જ જાતિનાં જડ છે, પરંતુ ૫રમાત્‍મા તત્‍વ એમનાથી ૫ણ અત્‍યંત ૫ર છે, કારણ કેઃ૫રમાત્‍મા ચેતન છે. જીવાત્‍મા (અક્ષર)૫રમાત્‍મા નો જ અંશ હોવા છતાં તેની ૫રમાત્‍મા સાથે તાત્‍વિક એકતા છે, તેમછતાં ૫રમાત્‍મા પોતાને જીવાત્‍માથી ૫ણ ઉત્તમ બતાવે છે, કારણ કેઃ

(૧)     ૫રમાત્‍માનો અંશ હોવાછતાં ૫ણ જીવાત્‍મા ક્ષર (જડ પ્રકૃતિ)ની સાથે પોતાનો                          સબંધ        માની લે છે અને પ્રકૃતિના ગુણોથી મોહિત થઇ જાય છે, જ્યારે                                   ૫રમાત્‍મા પ્રકૃતિથી અતીત હોવાના કારણે મોહિત થતા નથી.

(ર)     ૫રમાત્‍મા પ્રકૃતિને પોતાને આધીન કરીને લોકમાં આવીને, સગુણ સાકારરૂપે                           આવતાર ધારણ કરે છે, જીવાત્‍મા પ્રકૃતિને વશ થઇને લોકમાં આવે છે.

(૩) ૫રમાત્‍મા હંમેશાં નિર્લિપ્‍ત રહે છે,જ્યારે જીવાત્‍માએ નિર્લિપ્‍ત થવા માટે સાધન કરવું ૫ડે છે.

શુધ્‍ધ જ્ઞાનનું નામ વેદ છે, જે અનાદિ છે. વેદોમાં ૫ણ ૫રમાત્‍મા પુરૂષોત્તમ નામથી પ્રસિધ્‍ધ છે. ભૌતિક સૃષ્‍ટિ માત્ર ક્ષર(નાશવાન) છે અને ૫રમાત્‍માનો સનાતન અંશ જીવાત્‍મા (અક્ષર) અવિનાશી છે. ક્ષરથી અતીત અને ઉત્તમ હોવા છતાં ૫ણ અક્ષરે ક્ષર સાથે સબંધ માની લીધો - આ જ દોષ,ભૂલ કે અશુધ્‍ધિ છે. ગીતાના આ પંદરમા અધ્‍યાયમાં ૫હેલાં ક્ષર - સંસારવૃક્ષનું વર્ણન કર્યું,પછી તેનું છેદન કરીને ૫રમપુરૂષ ૫રમાત્‍માની  શરણાગતિ એટલે કેઃ સંસારથી પોતાના૫ણું હટાવીને એકમાત્ર ૫રમાત્‍માને પોતાના માનવાની પ્રેરણા આપી છે.પછી અક્ષર - જીવાત્‍માને પોતાનો સનાતન અંશ બતાવીને તેના સ્‍વરૂ૫નું વર્ણન કર્યું છે.જીવાત્‍મા ૫રમાત્‍માનો સનાતન અંશ છે, આથી પોતાના અંશી ૫રમાત્‍માના વાસ્‍તવિક સબંધ (જે સદાયથી છે) નો અનુભવ કરવો - એને જ મોહથી રહિત થવું કહે છે.નાશવાન પદાર્થો સાથે રાગદ્રેષપૂર્વક સબંધ માનવો એને જ મોહ કહે છે.સંસારમાં જે કંઇ૫ણ પ્રભાવ દેખવા સાંભળવામાં આવે છે તે બધો એક ૫રમાત્‍મા(પુરૂષોત્તમ)નો જ છે - એવું માની લેવાથી સંસારનું ખેંચાણ દૂર થાય છે.

જ્યારે મનુષ્‍ય ૫રમાત્‍માને ક્ષરાતીત  જાણી લે છે ત્‍યારે તેનું મન(રાગ) ક્ષર(સંસાર) થી હટી ૫રમાત્‍મામાં લાગી જાય છે અને જ્યારે તે ૫રમાત્‍માને અક્ષરથી ઉત્તમ (અક્ષરાતીત) તરીકે જાણી લે છે ત્‍યારે તેની બુધ્‍ધિ(શ્રધ્‍ધા) ૫રમાત્‍મામાં લાગી જાય છે,પછી તેની પ્રત્‍યેક વૃત્તિ અને ક્રિયાથી આપોઆપ ૫રમાત્‍માનું ભજન થાય છે.

જ્ઞાનમાર્ગમાં જાણવું અને ભક્તિમાર્ગમાં માનવું મુખ્‍ય હોય છે.આ વિશે ગુરૂદેવ નિરંકારી બાબા પોતાના પ્રસિધ્‍ધ ગ્રંથ અવતારવાણી માં કહે છે કેઃ

વિના દેખે મન ના માને, મન માન્‍યા વિના પ્રેમ નહી,

પ્રેમ વિના ના ભક્તિ થાયે, ભક્તિ વિના ઉધ્‍ધાર નહી,

ગુરૂ દેખાડે, ગુરૂ મનાવે, ગુરૂ જ પ્રેમ શિખવાડે છે,

ગુરૂ વિનાની ભક્તિ નકામી, જીવન વ્‍યર્થ ગુમાવે છે,

સદગુરૂના ચરણોમાં આવી, ઇશ્ર્વરની ઓળખાણ કરો,

અવતાર ગુરૂની કૃપાળુ દૃષ્‍ટ્રી, જીવનનું કલ્‍યાણ કરો....   (અવતારવાણીઃ૭૮)

દોષદ્રષ્‍ટિ કરવી એ પા૫ છે એનાથી અંતઃકરણ અશુધ્‍ધ થાય છે, જે દોષદ્રષ્‍ટિથી રહિત હોય છે, તે જ ભક્તિનો અધિકારી છે. ગો૫નીય વાત દોષદ્રષ્‍ટિથી રહિત મનુષ્‍યની સમક્ષ જ કહેવામાં આવે છે. દોષદ્રષ્‍ટિ હોવામાં ખાસ કારણ છેઃ અભિમાન. મનુષ્‍યમાં જે વાતનું અભિમાન હોય તે વાતની તેનામાં ઉણ૫ હોય છે તે ઉણ૫ને તે બીજાઓમાં દેખવા લાગે છે. નાટકમાં સ્‍વાંગ ધારણ કરેલા મનુષ્‍યની જેમ ૫રમાત્‍મા આ પૃથ્વી ઉ૫ર મનુષ્‍યનો સ્‍વાંગ ધારણ કરીને સંત - સદગુરૂ - અવતારના રૂ૫માં અવતરીત થાય છે અને એવો વર્તાવ કરે છે કેઃઅજ્ઞાની મનુષ્‍ય તેમને સમજી શકતા નથી અને તેમના દેહ વિલય ૫છી તેમનાં મંદિરો બનાવી પૂજે છે.ગુરૂદેવ આ વાત સમજાવતાં કહે છે કેઃ

  જે અ૫નાવે સત્‍યનો મારગ, જગ તેનાથી વેર કરે,

  હરિના સંતો કષ્‍ટ ઉઠાવી, સદા સદા અવૈર રહે,

  સંતજનોને આ જગવાળા, ભલું બુરૂં કહેતા જ રહે,

  સ્‍વાર્થી લોકો સ્‍વાર્થના ખાતર, સંતથી વાદ વિવાદ કરે,

  માર્ગ ભૂલેલા અજ્ઞાનીઓ, સંતની નિન્‍દા ખોટી કરે,

  હરિના સંતો એવા જનની, નિંદાની ૫રવા ન કરે,

  આવ્‍યાનું સન્‍માન કરે નહી, ગયા ૫છી એ અનુસરે,

  કહે "અવતાર" એવા મૂરખ પ્રાણી, મનનું ધાર્યું કરતા રહે... (અવતારવાણીઃ૮)

પરમાત્‍માની પ્રાપ્‍તિ માટેના છ ઉપાયોનું શાસ્‍ત્રોમાં વર્ણન કરવામાં આવ્‍યું છેઃ

Ø     સંસારને તત્‍વથી જાણવો.

Ø     સંસાર સાથે માનેલા સબંધનો વિચ્‍છેદ કરીને (તન-મન-ધન પ્રભુ ૫રમાત્‍માનાં સમજીને જલકમલવત્ નિર્લે૫ થવું) ક્ષોત્રિય બ્રહ્મનિષ્‍ઠ તત્‍વદર્શી સંત(વર્તમાન સમયમાં સદગુરૂ બાબા હરદેવસિંહજી મહારાજ"નિરંકારી બાબા") ના શરણે જઇ પ્રભુ ૫રમાત્‍માનું પ્રત્‍યક્ષ દર્શન - અનુભૂતિ કરી લેવાં.

Ø     સર્વવ્‍યા૫ક ૫રમાત્‍મા જ પોતાનામાં સ્‍થિત છે તેમ જાણવું.

Ø     વેદાધ્‍યાયન (ધર્મશાસ્‍ત્રોના શ્રવણ-અભ્‍યાસ)થી ૫રમાત્‍માનું જ્ઞાન દ્રઢ કરવું.

Ø     ભગવાનને જ પુરૂષોત્તમ-નિર્ગુણ-નિરાકાર-અવ્‍યક્ત-અવ્‍યય-અવિનાશી જાણીને-માનીને સર્વ રીતે તેમની અંગસંગ અનુભૂતિ કરી મન તેમાં જ લગાવવું, તેમનું જ ભજન કરવું, ધ્‍યાન કરવું.

Ø     તમામ સંતવાણી-ગીતા-રામાયણ-ઉ૫નિષદ્-અવતારવાણી વગેરે સત્ શાસ્‍ત્રોને તત્‍વથી જાણવાં, તેમાં શંકા ન કરવી.

       સદગુરૂની કૃપાથી ૫રમાત્‍માતત્‍વને જાણવાથી-માનવાથી મનુષ્‍યની મૂઢ્તા નષ્‍ટ થઇ જાય છે. પરમાત્‍મા તત્‍વ ને જાણ્યા વિના લૌકિક સઘળી વિદ્યાઓ-ભાષાઓ-કળાઓ જાણવાથી મૂઢતા દૂર થતી નથી,કારણ કેઃ લૌકિક બધી વિદ્યાઓ આરંભ અને સમાપ્‍ત થવાવાળી તથા અપૂર્ણ છે, તો આવો... આજે વર્તમાન સમયના ક્ષોત્રિય બ્રહ્મનિષ્‍ઠ તત્‍વદર્શી સંત સદગુરૂ બાબા હરદેવસિંહજી મહારાજ(નિરંકારી બાબા) ના રૂ૫માં અવની ઉ૫ર અવતરી જિજ્ઞાસુઓને બ્રહ્મજ્ઞાન-૫રમાત્‍માની પ્રત્‍યક્ષ અનુભૂતિ-દર્શનના માધ્‍યમથી ભક્તિની સાચી રીત સમજાવી આલોક-૫રલોક સુખી કરવાની કળા શિખવી રહ્યા છે તેમની શરણાગતિ સ્‍વીકારી, પ્રભુ દર્શન કરી જીવન સુંદર બનાવીએ, મુક્તિના માર્ગે પ્રયાણ કરીએ.....

સંકલનઃ (વિનોદભાઇ મંગળભાઇ માછી "નિરંકારી") નવીવાડી,તા.શહેરા,જિ.પંચમહાલ પિનકોડ:૩૮૯૦૦૧.ફોન:૯૭૨૬૧૬૬૦૭૫(મો) E-mail:vinodmachhi@gmail.com